ისინი ყველგან გვხვდებიან: ქუჩებში, ეკლესიებში, ეზოებში, საჯარო დაწესებულებების შესასვლელებში, ტრანსპორტის გაჩერებებზე...
გვხვდებიან ქარსა და წვიმაში, თოვლსა და პაპანაქებაში, ყინვასა და მზეში.
გამოწვდილ ხელებში წვრილმან ხურდას ვუყრით: ზოგჯერ - ღვთის შიშით, ზოგჯერ - ადამიანური თანადგომის, ზოგჯერ - თანმხლების წინაშე თავმოსაწონებლად, ზოგჯერ - ისე, ქვეშეცნეულად გაგვექცევა ხელი ჯიბისკენ...
მაგრამ იშვიათად აგვიყოლებია მზერა გამოწვდილ ხელს ზევით და ჩაგვიხედავს დახმარების მომლოდინე თვალებში. იშვიათად დავინტერესებულვართ მათი პიროვნებით: ვინ არიან, რა ცხოვრება აქვთ, რატომ აღმოჩნდნენ ქუჩაში, რას ფიქრობენ ჩვენზე - ანუ, ადამიანებზე, რომლებიც მათ ვეხმარებით...
უამრავი ხალხი, რომელთაც ყოველდღე, ზოგჯერ დღეში რამდენჯერმეც უწევს მათ წინ ჩავლა, სიბრალულის ობიექტებს კატეგორიების მიხედვითაც ჰყოფს - უფრო მოხუცებს და ბავშვებს ეხმარებიან, ჯანმრთელი, ჯან-ღონით სავსე ადამიანების გაწვდილ ხელს კი გვერდს გაღიზიანებით უვლიან: „ხელი აქვს, ფეხი აქვს, გაანძრიოს და იშოვის საარსებო ფულს...“ გაგიკვირდებათ და, ზოგიერთის ცრურწმენით, მათხოვრისთვის ფულის მიცემა ბარაქის დაკარგვასთანაც ასოცირდება, თან ამას ეკლესიურადაც ხსნიან(?!).
თავის მხრივ, გაჭირვებულებიც კატეგორიებად ჰყოფენ იმათ, ვინც მოწყალებას გასცემს:
ზაირა დ. - ზოგი, იცით, როგორ გვიგდებს ფულს? თითქოს ეშინია, რაიმე სასიკვდილო დაავადება არ გადავადოთ. ისე ამრეზით, ზემოდან ჩამოგვიგდებენ ხურდას, შემთხვევით ხელზე რომ არ შეგვეხონ...
- გადმოვლენ გაბღენძილები კარგი მანქანიდან, ამოიღებენ სქელ საფულეს, იჩიჩქნებიან ერთი საათი, რაღაცას ეძებენ. ბოლოს, მწვანე დოლარებს და ქაღალდის ფულის გარდა თუ რამე ხურდა ფულს ნახავენ, დაიყრიან ხელზე და ყველაზე წვრილი რაც აღმოაჩნდებათ, იმას გადმოგვიგდებენ...
- ზოგი გაჩერდება, ამოიტრიალებს ჯიბეს და 5 თეთრს ჩაგვიგდებს, ეტყობა, თვითონაც ძალიან უჭირს...
ითხოვენ და ზოგჯერ მიეცემათ - 5, 10, 20, 50 თეთრი, ვის როგორ და რითაც შეუძლია, - უმეტესობა კი მათ უბრალოდ, ჩქარი ნაბიჯით უვლის გვერდს. მე იმ იშვიათ გამონაკლისთა შორის აღმოვჩნდი, ვინც ხურდის მიცემასთან ერთად, ცოტა ხნით შევჩერდი და მათი ცხოვრებით დავინტერესდი...
ჯერ გაუკვირდათ, ორ წუთში კი ერთი ხანშიშესული ქალბატონის ირგვლივ რამდენიმე, მასავით ლუკმაპურის საშოვნელად ქუჩაში მდგომი ქალბატონი მოგროვდა, - ყველას აინტერესებს, რაზე ვსაუბრობთ, იქნებ, რაიმე დახმარებას ვთავაზობ, რომ გამორჩეთ რაიმე?
- დიდი ხანია, აქ დგახართ?
- 7-8 წელია უკვე აქ ვზივარ. 65 წლის ვარ, შვილო. ხუთი შვილის დედა ვარ, სამი შვილი მომიკვდა, ორი დამრჩა, ერთი პენსიონერია, მარტოხელა, სამ შვილს ზრდის. აქ იმიტომ ვზივარ, 2-3 ლარს თუ გავაკეთებ დღეში, პურის ფული რომ ვიშოვო და მივიტანო სახლში.
პირველს მეორეც აჰყვა.
- წამოდით და ნახეთ, სახლი დანგრეული მაქვს. ტელევიზორი გაქვსო - დახმარება არ მომცეს, ნახეთ ერთი, ჩემს სახლშიც ისე წვიმს, როგორც გარეთ... ხმის გამცემი არ მჭირდება? ტელევიზორს თუ ჩავრთავ საღამოს, ვიღაც მელაპარაკება, მგონია. 30 ლარი მაქვს დახმარება, ის ეყოფა ჩემს ინვალიდ შვილს? როგორ ვიარსებო 30 ლარად?
დანარჩენებიც ახმაურდნენ, ყველა თავის პრობლემაზე იწყებს საუბარს.
- რაცხა ხუთ, ათ თეთრს თუ მომცემენ, იგი მეყოფა? ყველაფერი უნდა გადაიხადო: სინათლე, გაზი, ნაგავი, წყალი... რომ არ გადაიხდი, არ გექნება. მთავრობისგან მგზავრობა მეკუთნის, ომის ინვალიდის ცოლი ვარ და მისი პენსია დანიშნული მე მაქვს. მგზავრობა მე არ მომცეს, მადლიერების სახლში ვიყავი მისული - მთელი დღე რომ ვზივარ ქუჩაში მშიერი, დღეში ერთხელ მაინც მაჭამეთ-თქო, მაგრამ არ ჩამწერეს. ვასილევა რომ ვარ გვარად, იმიტომ?
- მეომარი უნდა იყო და მოგცემენ! - აწყვეტინებს სხვა და საკუთარ პრობლემებზე წუწუნს, პირდაპირ საქმეზე გადასვლას ამჯობინებს.
- ჰოდა, დამეხმარე ახლა!
საუბარში სტიქაროსანი შოთა გოდერიძე ერთვება.
- ასე სხედან მთელი დღე და ჩხუბობენ - არა, მე მომცენ ფული, არა მეო. მთავრობას ლანძღავენ, თვითონ რომ არიან ასე, მთავრობის ბრალი ჰგონიათ.
- ვის დავაბრალოთ?..
- ყველა ის გაჭირვებული, რომელიც ზის ქუჩაში, ასე თავის თავის გამოა. ეკლესია ქადაგებს - გაანძრიე ხელი და შენი ხელით იშოვე ლუკმა-პური. ესენი არიან დამნაშავე იმიტომ, რომ სხედან და უცდიან, როდის მოვა დახმარება, დახმარება კი თავისი შრომით მოდის. მე მყავს ნაცნობი, რომელიც ქვრივი არის, მაგრამ ოჯახიც მოწესრიგებული აქვს და შრომის შედეგად თავს ირჩენს, ესენი კი სხედან აქ...
- ამ ასაკის ხალხმა სად უნდა იმუშაოს?
- არის, სპეციალური დახმარებები, მაგრამ ესენი არ მიდიან. სხვას თუ აძლევენ ამათ არ მისცემენ? ამათ აწყობთ, რომ ისხდნენ. შეუძლიათ დამლაგებლადაც იმუშაონ, მაგრამ მუშაობას ისევ აქ ჯდომა ურჩევნიათ.
- ანუ, არ უნდა დავეხმაროთ?
- რა თქმა უნდა, უნდა დავეხმაროთ... ეკლესია გმობს ასეთ ჯდომას, ეკლესიას უნდა, ყველა ადამიანი გაისარჯოს და იშრომოს, მაგრამ თუ არ არის სხვა საშუალება... მე მყავს ბებია და ბაბუა, რომელთაც აქვთ 80 ლარი პენსია, ეკონომიურადაც მიჰყვებიან ცხოვრების წესს, საშუალოდ და არა მაღალ დონეზე - არც ღარიბები არიან, არც მდიდრები, ჩვეულებრივად ცხოვრობენ. ასე უცებ არ ყვავდება ქვეყანა.
- ეკლესია თუ ეხმარება ამ ხალხს?
- ეკლესიაში მათთვის ხშირად მოდის შემოწირულობები, ტანსაცმელი, რომელსაც ტომრებითაც კი ურიგებენ. არის ჰუმანიტარული დახმარებები საჭმელზე... დროთა განმავლობაში ხალხს ეზრდება გემოვნება, მეტი და მეტი უნდა.
ამასობაში ეკლესიიდან გამოსული ხალხიც გროვდება.
- ვინც „მათხოვარს“ ეხმარება, ღმერთს სესხს აძლევს - ამბობს ეკლესიიდან გამოსული ერთ-ერთი ქალბატონი და დახმარების მოლოდინში მდგომ ქალბატონებს სათითაოდ უყრის ხურდას. მათაც თითქოს ახსენდებათ, რომ მარტო საუბრით, ჩემთვის თავის შეცოდებით ბევრს ვერაფერს გამორჩებიან და სამუშაო „პოსტს“ უბრუნდებიან.
- ცხოვრება გამოვასწოროთ საქართველოში და ყველას ეშველება, - ამბობს იქვე, რამდენიმე წუთით შეჩერებული კაცი და გზას განაგრძობს.
ყველაფერი თავის ადგილს უბრუნდება - ხელგაწვდილი გაჭირვებულები ისევ თავიანთ ადგილას სხედან დახმარების მოლოდინში, საკუთარი პრობლემებით დამძიმებული გამვლელები კი გზას განაგრძობენ.